Бұл күндері Алматы сегіз елдің балет өнеріне толы болды – 30 наурыз бен 4 сәуір аралығында мұнда хореографиялық оқу орындарының IX халықаралық «Өрлеу» байқауы өтті.
Биыл ол 13 балет мектебі мен 8 елден 130 қатысушының басын қосты. Байқау күндері Александр Селезнев атындағы Алматы хореографиялық училищесінің және Алматы театрының сахналарында өтті.
Бағдарламада конкурстық қойылымдар, шеберлік сыныптары, мұғалімдер мен делегация жетекшілеріне арналған дөңгелек үстел бар. Балет дамитын, тәжірибе алмасатын, шабыт пен қолдау көрсететін кәсіби ортаны жасайтын кез келген нәрсе.
«Өрлеу» – классиктердің болашақпен тоғысқан кеңістігі. 2018 жылдан бастап байқау ЮНЕСКО қамқорлығымен Халықаралық балет байқаулары федерациясының құрамына кіреді. Бұл қазақстандық бәсекелестік толықтай сәйкес келетін жоғары талаптар мен нақты критерийлер туралы айтады. Бұл қатысушыларға театрлық, кәсіби және ішкі сенімді түрде өсуге мүмкіндік береді.
Әртүрлі елдерден келген жас сайыскерлердің осы жерден шабыт пен достар тапқанын көру ерекше әсер қалдырады. Мұндай кездесулердің маңызы зор. Қатысушылар би арқылы басқа елдің мәдениетін ашады – қимылда, дәстүрде, сахнада тірі қатысуда. Делегация өкілдері қазылар алқасының мүшелері әрбір қатысушыға ілтипатпен, мейірімділікпен және кәсіби сезімталдықпен қарағанын атап өтті.
Бұл сезімталдық жарыстың өзінен де сезілді. Әр мектептің өзіндік сипаты, өз балеттік сөзі, оқыту мен тәрбиелеу әдістері бар. «Өрлеу» осы әр түрлі тілдерді біріктіріп, дәстүрдің қаншалықты әртүрлі естілетінін және оған әр елде қаншалықты ұқыптылықпен қарайтынын көрсетеді: тәсілі, пластикасы, балет интонациясы және ішкі стилі. Бұл бәсекенің күші.
Шара Абай атындағы театрда өткен гала-концертпен аяқталды. Ол мектептердің шеруімен басталды – барлық байқауға қатысушылар сахнаға шықты. Бағдарламада көрсетілім нәтижесі бойынша іріктеліп алынған 1-ші және 2-ші жүлделі орын иегерлерінің қойылымдары болды. Әрбір сан нақты және жарқын болды. Әсіресе азиялық мектептердің өкілдері есте қалды. Оңтүстік Корея академиялық балеттің жоғары деңгейін көрсетті. Байқауға алғаш рет қатысқан Моңғолия классикалық биде де, халық биінде де терең сахналық мәнер көрсетті.
Оның қорытындысы Абай атындағы Қазақ ұлттық опера және балет театрында өткен салтанатты баспасөз мәслихатында айтылды. 135 үміткердің 76-сы танылып, оның 52-сі лауреат атанды. Байқау үш номинация бойынша өтті: классикалық би (35 жеңімпаз), халық биі (11), заманауи хореография (6).
Халықаралық қазылар алқасы: Гүлжан Тұткібаева – Қазақстанның халық әртісі, қазылар алқасының төрағасы Сергей Усанов – Халықаралық балет өнері байқаулары федерациясының вице-президенті Валерия Уральская – Ресей Федерациясының еңбек сіңірген әртісі, профессор, «Балет» журналының бас редакторы.
Юрий Васюченко – Ресей мен Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі Бедри Тан Сагтүрк (Түркия) – Түркияның Мемлекеттік опера және балет театрларының бас директоры және бас көркемдік жетекшісі Гүлнар Адамова – Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері, балетмейстер, «Самұрық» театрының негізін қалаушы Чой Джунсеок (Оңтүстік Корея) – «Балстееа» Ассоциациясының вице-президенті «Гүлдер» ансамблінің er. Құрметті қонақтардың қатарында КСРО халық әртісі Айсұлу Токомбаева (Қырғызстан), Қазақ ұлттық хореография академиясының ректоры Бибігүл Нүсіпжанова, сондай-ақ балет мектептерінің көркемдік жетекшілері, директорлары мен жетекші оқытушылары, әр түрлі елдердің әртістері мен хореография өнерінің қайраткерлері болды.
1-ші жүлде иегерлері. Классикалық би: Пак Чон Он — BALLET & MODEL AI academy (Оңтүстік Корея) Yeom Da Yoon - BALLET & MODEL AI academy (Оңтүстік Корея) Kwon Dam Yoon - BALLET & MODEL AI academy (Оңтүстік Корея) Дамбаев Намжил - Бурят Республикалық хореографиялық колледжі (Ресей) - Бурять атындағы П. Т.Абашеев (Ресей) Сырманов Әбілмансұр – Қазақ ұлттық хореография академиясы (Қазақстан) Батаева Әмина, Қасымхан Әлішер – дуэт, Алматы хореографиялық училищесі. А.Селезнева (Қазақстан)
Халық биі:
Умарова Шахло – Өзбекстан
Моңғолия ұлттық консерваториясының ансамблі – Моңғолия
Қазіргі хореография:
Попова Татьяна, Саввинов Валентин - дуэт, Якут балет мектебі (колледж). А. және Н. Посельских (Ресей) Байқауға қатысушыларды құттықтау сөзін байқаудың тең құрылтайшысы, меценат, Еуразиялық мәдениет қорының президенті, Алматы хореографиялық училищесінің Қамқоршылық кеңесінің төрағасы Ерұлан Қанапьянов айтты. Селезнева А. 2008 жылдан бері «Өрлеуге» қолдау көрсетіп, оның тұрақтылығы мен дамуына маңызды үлес қосып келеді.
Еуразиялық мәдениет қоры атынан ол делегация өкілдеріне «Мәдениет қайраткері» медальдарын табыс етті. Бұл марапаттарды Моңғолия, Қырғызстан, Бурятия және Якутиядан келген қатысушылар алды.
Алда оныншы мерейтойлық сайыс күтіп тұр. Делегациялар қазірдің өзінде қайтып оралғысы келетінін айтып жатыр. «Өрлеу» өмір сүреді, дамиды, біріктіреді. Және бұл көп нәрсеге тұрарлық.
Осы байқауды ұйымдастырғандардың барлығын құттықтаймыз. Сізге сұлулық, бейбітшілік, мұраларыңызға құрмет және алға ұмтылу үшін шабыт тілейміз.
А.Селезнев атындағы Алматы хореографиялық училищесінің көркемдік басшылығына және барша шығармашылық ұжымға «Өрлеуді» ашып, шырқаудағы жоғары деңгейі, сезімталдығы, атмосферасы мен құдіреті үшін шын жүректен алғысымызды білдіреміз.
Сүйіспеншілікпен, Ая Қалиева!
